Rouwtaken

Wat is rouwen?

Rouwen is privé en persoonlijk. Rouwen is rauw, meer dan verdriet.

Rouw raakt alle dimensies van je persoonlijkheid. Gedeeltelijk sterf je mee.

Begeleiding moet zich dan ook vooral richten op alle aspecten van het proces (omgeving)

Rouwen is ook genezen of helen; je bent bezig je pijn en verdriet betekenis/zin te geven.

Juist dat is wat het zo moeilijk maakt. Pijn ZIJN en pijn hebben.
Verliezen van iets of iemand is verlies van een stukje van jezelf – Ik- Verlies.

Rouwen heeft met achterkant van liefde te maken! Zonder liefde/hechting geen rouw.

Rouwen gaat in stukjes en beetjes, je komt in een doolhof waar je de weg niet weet en het niet tot je doordringt wat je er nu eigenlijk is gebeurd.

Rouwen is gecompliceerd, een levensweg om uiteindelijk tot aanvaarding van het leven te komen.
Een proces van aanpassing aan de verliezen.

Fasen of modellen

Ik praat liever niet over fasen of modellen, omdat er m.i. geen concrete lijn zit in een rouwproces en in de afname van verdriet en de groei naar aanvaarding. Tip: forceer niks, denk vooral niet in fasen of hokjes, theorieën zijn kaders.

De theorie van bijvoorbeeld Dr. Elisabeth Kübler-Ross is niet meer dan een instrument en zo heeft zij het ook bedoeld. Elisabeth heeft de mens altijd centraal gesteld en zijn/haar eigen proces is leidend voor de begeleiding van de ander.

De fasen van rouwverwerking volgens EKR:

• ontkenning en isolering (niemandsland)
• woede
• marchanderen
• depressie
• aanvaarding

Rouwen volgens het model van Riet Fiddelaers- Jaspers :

• leren omgaan met verdriet en rouw
• laten doordringen dat de ander echt weg of dood is
• omgaan met wirwar van gevoelens
• verder leven met het gemis
• het weefsel van het leven opnieuw weven

De psychologische aardbeving na een verlies model volgens Mönnink:
Aantasting van de KERN; kontrole, eigenwaarde, rechtvaardigheid, nu-in relatie tot later.

Rouwen volgens J.W.Worden:

• het aanvaarden van het verlies
• het verwerken van de pijn
• het aanpassen van een leven waarin de geliefde ontbreekt
• de overledene emotioneel “een plaats geven”
• oppakken van de draad van het leven

Rouwfasen volgens Dr. M. Keirse:

• de realiteit onder ogen zien
• de pijn van het verlies ervaren
• de relatie met de verloren persoon omvormen (hier en nu)
• een nieuwe identiteit ontwikkelen
• zoeken naar een zinvolle context voor de dood
• stabiliteit voor de lange duur

" Als we de kracht en moed hebben om onszelf met onze emoties te confronteren en ze als een deel van ons te zien, dan kunnen we onze onverwerkte zaken verwerken en een voller en gelukkiger leven leiden". (Elisabeth Kübler Ross)

Welke gevoelens kunnen we tegenkomen?

• Onmachtsgevoelens, chaos, ontreddering
• Boosheid, Bangheid, Bedroefdheid en ook blijheid (verder willen, gewoon willen zijn)
• Angst (gemis aan basisveiligheid)
• Pijn
• Spijt en schuld
• Jaloezie
• Afweer
• Ontkenning
• Onzekerheid en zoeken
• Marchanderen (onderhandelen)
• Dissociaties (voorstellen iemand of ergens anders te zijn, afstand nemen van de situatie)
• Opluchting
• Eenzaamheid
• Verwarring
• Verdoofdheid

Zoals eerder gezegd kun je verlies niet echt verwerken, het is hard werken en het is een voortdurend proces.
Het zou mooi zijn als je verlieservaring uiteindelijk wordt verweven in je leven, in het hier en nu.

Verlies is levenslang, omdat er iets wezenlijks is veranderd.